Iribov: “Wij zijn in eerste instantie een dienstverlenend bedrijf”

Weefselkweek is een tijdrovend proces. Het vereist een hoge mate van kennis- en kapitaalinvestering. Maar wie tegelijkertijd de techniek snapt en de praktische toepassingen ziet, kan er heel succesvol mee worden. Iribov is een bedrijf gespecialiseerd in weefselkweek, met ondersteunende afdelingen zoals een analyse lab. “We zijn soms meer dan tien jaar aan het investeren in protocollen voor bepaalde gewassen”, aldus Eloy Boon, “daar is ondernemerschap, vakmanschap en creativiteit voor nodig.”

“Mijn familie zit in de bloembollenteelt”, aldus Eloy. “Mijn broer zat met een vermeerderingsissue dat hij niet op kreeg gelost met de toen gangbare technieken. Mijn vrouw en ik kwamen samen van Wageningen University & Research. Ik werkte in eerste instantie bij Syngenta, maar speelde al wel met het idee voor een eigen bedrijf. We zijn toen vanaf een zolderkamer in de bollenschuur een labje begonnen om de weefseltechniek te ontwikkelen die wel werkte. We vonden een betrouwbare methode die een bepaalde kruising mogelijk maakte.”

Overstap

“We deden voornamelijk pilots vanuit het lab”, gaat Eloy verder. “Maar op een gegeven moment waren we ver genoeg ontwikkeld om een oude bollenschuur in Enkhuizen om te bouwen tot laboratorium. Uiteindelijk maakten we in 2007 de overstap naar de huidige locatie in Heerhugowaard, waar we de gebouwen van een failliet bedrijf met laboratorium konden overnemen. We doen nog steeds weefselkweek, vooral in de bloembollen, voor inmiddels meer dan 500 gewassen.”

Bronmateriaal testen

Iribov is breder dan alleen weefselkweek. “We hebben ook analysetechniek in huis, waarbij we onder andere gebruik van maken van moleculaire methodes. Daarmee kunnen we het bronmateriaal testen op ziekten en plagen, bijvoorbeeld. Maar ook de plant analyseren om te zien of alle gevraagde eigenschappen er in zitten. Verder gaat het van flowcytometrie tot breeding support, van het afharden van planten tot het aanbieden van gecertificeerd stock materiaal. Dat hoort allemaal bij de diensten die we aanbieden.”

Dienstverlenend

Eloy ziet Iribov als een dienstverlenend bedrijf. “Ja, wij bieden bijvoorbeeld veredelingsondersteuning, maar zijn zelf geen veredelaar. Daarom zijn we in staat om bepaalde technieken als service aan te bieden op kritieke schaal. Dat geldt ook voor onze innovaties, zoals de protocollen die we ontwikkeld hebben. Dat duurt soms tien jaar, een enorme investering aan tijd, techniek en denkkracht, maar als je succesvol bent krijg je ook een hoge marge op je investering.”

Automatiseren

Uitdagingen ziet Eloy vooral in de groei van zijn bedrijf. “We zitten internationaal, in Macedonië, in Ghana en sinds kort ook met een nieuwe onderneming in Brazilië”, legt Eloy uit. “We gaan ook een indoor farm bouwen in Heerhugowaard. We investeren daarnaast nog in technieken die helpen om de weefselkweek te automatiseren. Zo’n snelle groei vereist kapitaal en goede mensen, dus daar moet je als ondernemer goede beslissingen in nemen.”

Platte organisatie

De groei zorgt er ook voor dat Iribov steeds meer op een schaal komt die managementstructuur vereist. “We hebben nu nog een vrij platte organisatie, maar we bereiken wel de omvang dat het aanbrengen van een extra managementlaag nodig is. Dat vind ik ook prettig, ik heb altijd prima kunnen delegeren en dankzij het vakmanschap in ons bedrijf ben ik operationeel ook steeds minder nodig.”

Yam

Waar de snelle groei aan de ene kant een uitdaging is, is het aan de andere kant veroorzaakt door alle kansen die er voor Iribov liggen. “De markt van weefselkweek gaat snel”, aldus Eloy. “Zeker als je internationaal kijkt, bijvoorbeeld in Brazilië. Maar ook in Ghana zien we kansen voor bijvoorbeeld de Yam. Alleen is de lokale markt anders dan bijvoorbeeld in Nederland, waardoor het vermarkten soms nog wat lastig is.”

Vakmanschap

“We produceren veel gewassen die technisch makkelijk zijn, maar kunnen ook lastige gewassen leveren op kwaliteit en deadline. Dat hebben we te danken aan onze zelf ontwikkelde protocollen. Er zitten al wat mooie gewassen in de pijplijn voor over vijf jaar, kan ik wel vertellen. Dat is het mooie aan weefselkweek, je bent altijd innovatief bezig. Het is een mooie combinatie van vakmanschap en creativiteit.”

Low profile

Tot slot, de nominatie komt als een mooie verrassing. “We zijn een vrij grote onderneming in de sector, met zeshonderd werknemers, maar we hebben een vrij low profile”, aldus Eloy. “Onze klanten komen vaak via via, en we hebben veel herhalingsvraag, dus zitten in hetzelfde cirkeltje. Dat we dan toch genomineerd worden voor een sectorprijs, is een mooi teken van waardering. We worden gezien. En dat leidt vooral ook intern tot veel enthousiasme!”

Eloy Boon: "Snelle groei is zowel een kans als een uitdaging."